Bạn có bao giờ thắc mắc nhảy cao có mấy giai đoạn và mỗi giai đoạn đóng vai trò gì trong việc giúp vận động viên đạt thành tích tốt nhất? Nhảy cao là môn thể thao đòi hỏi sự phối hợp nhuần nhuyễn giữa sức mạnh, tốc độ và kỹ thuật. Việc hiểu rõ các giai đoạn trong động tác nhảy – từ chạy đà, giậm nhảy, bay trên không cho đến tiếp đất – sẽ giúp người tập tối ưu hiệu quả và hạn chế chấn thương.
1. Nhảy cao là gì?
Nhảy cao, hay còn gọi là High Jumping, là môn thể thao thuộc điền kinh. Trong nhảy cao, vận động viên phải nhảy qua một thanh xà ngang ở độ cao nhất định mà không dùng bất kỳ dụng cụ hỗ trợ nào.
Nhảy cao là một trong những nội dung thi đấu sớm nhất tại các kỳ Thế vận hội từ thời Hy Lạp cổ đại. Từ thời điểm đó, môn này đã trở thành một trong những môn phổ biến toàn cầu và được giảng dạy tại các trường trung học, phổ thông và đại học ở Việt Nam.
Khám phá thêm các môn thể thao đồng đội
2. Tác dụng của nhảy cao qua xà
Nhảy cao là môn thể thao mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe người tập. Dưới đây là một số tác dụng của nhảy cao mà Okachi đã tổng hợp:
-
Nhảy cao đòi hỏi sự tham gia của nhiều cơ bắp, tăng cường sức mạnh cơ bắp.
-
Đòi hỏi độ linh hoạt và sự dẻo dai, do đó cải thiện sự dẻo dai của cơ thể.
-
Giúp cải thiện khả năng giữ thăng bằng và ổn định trong các động tác nhảy.
-
Là hoạt động thể lực mạnh, cải thiện sức khỏe tim mạch và tăng cường sức bền cho tim.
-
Hỗ trợ tiêu hao năng lượng, giúp hiệu quả trong việc giảm mỡ.
-
Giảm căng thẳng, tăng sự tự tin và cải thiện tinh thần.
3. Kỹ thuật nhảy cao có mấy giai đoạn?
Sau khi tìm hiểu nhảy cao là gì, nhiều người hỏi: Nhảy cao có bao nhiêu giai đoạn và giai đoạn nào là quan trọng nhất?
Câu trả lời là nhảy cao gồm 4 giai đoạn, bao gồm:
-
Giai đoạn chạy đà
-
Giai đoạn giậm nhảy
-
Giai đoạn vượt xà trên không
-
Giai đoạn tiếp đất
3.1. Chạy đà
Đây là giai đoạn đầu tiên trong quá trình nhảy cao. Khi có hiệu lệnh bắt đầu, vận động viên chạy nhanh để tạo đà cho cú nhảy. Đường chạy đà thường có chiều dài từ 15m – 25m tùy vào từng cuộc thi.
Vận động viên cần xác định quy trình chạy đà theo bước chẵn hay lẻ vì mỗi người có chân thuận khác nhau:
-
Người chạy đà bước chẵn: khoảng 6–8 bước.
-
Người chạy đà bước lẻ: khoảng 7–9 bước.
-
Học sinh thực hiện (lớp 10–11): thường chạy đà khoảng 2–4 bước.
Khi tăng tốc, góc nghiêng đạt khoảng 30–40 độ, chân mạnh nhất (chân nhảy trước) ở bên phải của thanh xà.
Vận động viên sử dụng toàn bộ bàn chân để di chuyển, tiếp đất với gót trước và dần tăng tốc độ tới bước cuối.
Hai giai đoạn chạy đà và giậm nhảy có mối liên hệ mật thiết — một màn chạy đà hiệu quả sẽ giúp bật cao hơn.
Xem thêm Nhảy dây 200 cái giảm bao nhiêu calo? Giải đáp chi tiết
3.2. Giậm nhảy
Sau khi hoàn tất tiến trình chạy đà, vận động viên bước vào giai đoạn giậm nhảy — đây là giai đoạn then chốt trong nhảy cao.
Người thực hiện đặt một chân tại điểm giậm (cao tầm 80–100cm). Từ tư thế này, vận động viên chuyển trọng tâm và dồn lực từ gót lên toàn bộ bàn chân, đồng thời đẩy hông tiến tới để tạo độ nâng cơ thể lên cao.
Lưu ý: Tốc độ chạy đà càng cao, lực giậm cũng càng mạnh và độ bật nhảy sẽ càng lớn.
3.3. Vượt xà trên không
Sau khi giậm nhảy, vận động viên bay người qua thanh xà. Ở giai đoạn này, cần điều chỉnh tư thế để tránh va chạm hoặc rơi sai kỹ thuật gây thương tích.
Kỹ năng này đặc biệt quan trọng trong các giải đấu chuyên nghiệp, nơi mọi động tác đều được đánh giá kỹ lưỡng.
3.4. Tiếp đất
Khi vượt xà thành công, vận động viên sẽ chạm đệm bên dưới. Giai đoạn này kéo dài từ lúc đầu chạm đệm đến khi cơ thể ngừng di chuyển.
Mục tiêu là tiếp đất an toàn, đúng kỹ thuật, tránh thương tích và đảm bảo trọng tâm đáp đệm.
4. Nhảy cao có bao nhiêu kiểu?
Môn nhảy cao qua xà gồm 5 kiểu chính:
-
Nhảy cao kiểu bước qua
-
Nhảy cao kiểu nằm nghiêng
-
Nhảy cao kiểu úp bụng
-
Nhảy cao kiểu lưng qua xà
-
Nhảy cao kiểu cắt kéo
4.1. Kỹ thuật nhảy cao bước qua
Đó là kiểu nhảy cổ điển, vận động viên bước một chân qua xà trước.
4.2. Kỹ thuật nhảy cao úp bụng
Vận động viên úp bụng qua xà, giữ cơ thể nằm song song với mặt đất.
4.3. Kỹ thuật nhảy cao nằm nghiêng
Người nhảy quay người nhẹ, nghiêng khi vượt qua xà.
4.4. Kỹ thuật nhảy cao lưng qua xà
Kiểu nhảy này đang rất thịnh hành, vận động viên quay lưng về phía xà trong lúc nhảy qua.
4.5. Kỹ thuật nhảy cao cắt kéo
Vận động viên thực hiện động tác luân phiên đá hai chân tựa như cắt kéo khi qua xà.
5. Kỷ lục nhảy cao thế giới và Việt Nam
Bên cạnh việc tìm hiểu nhảy cao là gì, hãy cùng Okachi điểm qua một số kỷ lục nhảy cao tiêu biểu.
5.1. Kỷ lục nhảy cao thế giới
-
Nam: 2m45 – do vận động viên Javier Sotomayor (Cuba) ghi nhận ngày 23/7/1993 ở Salamanca, Tây Ban Nha.
-
Nữ: 2m09 – do vận động viên Stefka Kostadinova (Bulgaria) đạt được ngày 30/8/1987 tại Rome, Italy.
5.2. Kỷ lục nhảy cao Việt Nam
-
Nam: 2m25 – do vận động viên Nguyễn Duy Bằng thiết lập tại Giải Các ngôi sao châu Á năm 2004.
-
Nữ: 1m94 – do vận động viên Bùi Thị Nhung xác lập tại Giải điền kinh Thái Lan mở rộng năm 2005.
6. Luật nhảy cao mới nhất trong thi đấu
(Theo Quyết định số 224/QĐ-UBTDTT ngày 01/03/2000 của Bộ trưởng – Chủ nhiệm Ủy ban Thể dục Thể thao)
Các quy định về nhảy cao áp dụng cho các cuộc thi trong và ngoài nước cũng như những kiểu nhảy như nằm nghiêng hoặc bước qua.
Trước cuộc thi, vận động viên được phép tập luyện để làm quen với đường chạy và kiểm tra độ cao xà.
Một số quy định chính:
-
Trọng tài đặt mức xà bắt đầu và điều chỉnh mức tăng xà cho mỗi lượt nhảy.
-
Khi chỉ còn một vận động viên, mức tăng xà không còn tiếp diễn — người đó giành chiến thắng.
-
Nếu chưa tìm ra người thắng cuộc, xà tăng thêm 2cm mỗi lần cho đến khi có kết quả.
-
Vận động viên chỉ được giậm nhảy bằng một chân.
-
Thời gian tối đa cho từng lần nhảy là 1 phút.
-
Nếu thất bại 3 lần liên tục, vận động viên sẽ bị loại khỏi cuộc thi.
-
Kết quả được đo lường sau mỗi lượt để bảo đảm tính chính xác.
-
Nếu hai vận động viên có thành tích đồng đều, người có số lần lỗi ít hơn hoặc vượt xà cao hơn với ít lượt hơn sẽ thắng cuộc.
Nếu vẫn chưa phân định được, xà sẽ điều chỉnh thêm hoặc bớt 2cm cho đến khi tìm ra người chiến thắng.
Qua bài viết này, bạn đã biết nhảy cao có mấy giai đoạn và tầm quan trọng của từng bước trong quá trình thực hiện động tác. Khi nắm vững kỹ thuật và luyện tập đúng phương pháp, bạn không chỉ cải thiện thành tích mà còn nâng cao sự dẻo dai và sức bật của cơ thể. Hãy luyện tập đều đặn, chú trọng từng giai đoạn để hoàn thiện kỹ năng nhảy cao một cách an toàn và hiệu quả nhất nhé!